Bouwsystemen : Gespijkerd CLT

Wat is CLT?

CLT-wanden zijn grote wanden die zijn samengesteld uit omgekeerde lagen planken (verticaal en horizontaal).   Het acroniem CLT komt van het Engelse “Cross Laminated Timber”. Dit wijst erop dat het bouwsysteem bestaat uit planken met omgekeerde houtlagen.

Dit constructieprincipe, van grote stabiliteit, maakt deel uit van de nieuwe materialen die bekend staan als “wood engineering”: ze maken indrukwekkende constructies in hout mogelijk, tot verschillende verdiepingen die 25 jaar geleden nooit voor mogelijk werden gehouden (85 m hoog voor de Mjostamet in Noorwegen, 84 m hoog voor de Hoho in Oostenrijk...)

Of CLT nu wordt gebruikt voor een houten huis of een groot houten gebouw, de voordelen ervan schuilen voornamelijk in de prefabricage, de grote draagkracht, de architectonische vrijheid en de geringe impact op het milieu.

Stabilame vervaardigt twee soorten CLT:  gespijkerd CLT en gelijmd CLT.

De productie van gespijkerd CLT is ontstaan uit onze wens om lokaal hout te gebruiken.  Met als bijkomend voordeel, en zeer specifiek voor gespijkerd CLT, dat hout op een onzichtbare manier wordt gebruikt.  Dit betekent dat we platen gebruiken die gewoonlijk voor verpakkingen worden ingezet en dat we hun levenscyclus gaan verlengen (en dus koolstof langer vastleggen) bij de constructie van gebouwen... 

Wanden van gespijkerd CLT zijn enkel structurele elementen:  ze hebben geen houtafwerking (de nagels blijven enigszins zichtbaar).  Dit systeem is dus bijzonder geschikt voor projecten die de voorkeur geven aan een verfijnde afwerking, met plafonds, pleisterwerk van klei, stenen, en eventueel muur- of vloerbekleding...

Alleen al de samenstelling van de muur, met gegroefde en genagelde planken, verhoogt de thermische en akoestische prestaties aanzienlijk, terwijl een belangrijke troef behouden blijft:  het ademend vermogen.

Hoewel ventilatie tegenwoordig onvermijdelijk is, toch is het interessant erop te wijzen dat huizen van massief hout, zoals huizen met een palen-balkensysteem, huizen met opeengestapelde balken of huizen met gespijkerd CLT, huizen moeten zijn die ademen.  Dit wijst erop dat er een natuurlijke migratie van stoom is van binnen naar buiten.  Dit principe kan alleen worden verwezenlijkt door het gebruik van materialen van biologische oorsprong en een aangepaste studie van de schil (membranen, isolatie, bekleding).

Het massieve karakter van de wand geeft de gespijkerde CLT een goed brandgedrag.  In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, kan een houten gebouw de bewoners gedurende een bepaalde en berekenbare tijd beschermen (in tegenstelling tot staal en beton), hetgeen door brandweerlieden steeds meer op prijs wordt gesteld.   

Hout reageert namelijk niet op warmte. Wanneer de vlammen het hout bereiken, zien we dat het hout zichzelf gaat beschermen dankzij de carbonisatie van het hout. Op die manier blijft de interne draagstructuur stabiel gedurende een termijn die op eenvoudige manier door de studiebureaus kan worden berekend.  Dit is één van de voornaamste redenen voor het gebruik van diverse glulam balken in commerciële hallen... 

Huizen, middelhoogbouw en zelfs hoogbouw van hout kunnen worden gerealiseerd met gespijkerd CLT.  Grote gebouwen worden ontworpen met behulp van gespijkerd CLT met andere vormen van samengesteld hout, zoals het palen-balkensysteem en gelijmde CLT (vloeren), om de meest relevante structurele/milieuvriendelijke combinatie voor de bouw te bekomen

Gespijkerd CLT is het meest efficiënte houtbouwsysteem voor het milieu: 

• Er worden geen chemicaliën gebruikt:  het is gemakkelijk te recyclen tot schoon hout
• Het kreeg het label “bouwmateriaal van biologische oorsprong” met 99% van alle componenten van biologische oorsprong!
• Het werd onderworpen aan een Life Cycle Analysis - en een B-EPD, een Milieuproductverklaring, om de milieuwaarde ervan te kwantificeren
• Het maakt deel uit van de TOTEM-database, voor de berekening van de milieu-impact van gebouwen (bestemd voor architecten en andere gespecialiseerde studiebureaus)
• In Frankrijk werd een FDES (milieu- en gezondheidsverklaringsfiche) opgesteld, die moet worden opgenomen in de INIES-databank..
• Gespijkerd CLT is een materiaal van massief hout waarmee CO² op de juiste manier en over een lange periode kan worden opgeslagen. (Beperking van het broeikaseffect, een belangrijke milieukwestie)

Bouwen met gespijkerd CLT is een win-winsituatie:  een logische en technische keuze, maar wel één die net dat beetje extra ziel geeft aan een project dat 100% milieuvriendelijk is...